Jak załatwić urlop ojcowski lub tacierzyński?

Przede wszystkim urlop ojcowski i tacierzyński to dwa różne rodzaje uprawnień świeżo upieczonego ojca. Warunki, terminy, zmiany – wszystko poznasz w poniższym tekście. Warto pamiętać, że ojcu też przysługują dobrodziejstwa naszego wspaniałego systemu 😉 Poniżej dowiesz się jak załatwić urlop ojcowski i/lub tacierzyński oraz dwa dni urlopu okolicznościowego z tytułu urodzenia dziecka by cieszyć się z czasu, który ma być poświęcony powiększonej już się rodzinie.

Co łączy urlop ojcowski i tacierzyński?

Zarówno z jednego jak i z drugiego rodzaju urlopu skorzystać mogą tylko Ci pracownicy, którzy są zatrudnieni na umowę o pracę – pracownicy zatrudnieni w oparciu o umowę zlecenie czy umowę o dzieło niestety nie mają prawa do powyższych urlopów. Oba urlopy łączy też fakt sprawowania osobistej opieki nad dziećmi. Kolejny wspólny czynnik łączący oba urlopy to fakt, że w czasie ich wykorzystywania ojcowie nie muszą się martwić o utratę zatrudnienia. Oba urlopy też przyznawane są na pisemny wniosek ojca-pracownika.

Różnica między urlopem ojcowskim a tacierzyńskim:

Przede wszystkim urlop ojcowski od tacierzyńskiego odróżnia fakt, że z tego drugiego można skorzystać tylko w sytuacji kiedy mama dziecka zrezygnuje z części swojego urlopu macierzyńskiego. Urlop ojcowski z kolei może być wykorzystany niezależnie czy mama dziecka korzysta czy też nie z urlopu macierzyńskiego.

No dobrze, a teraz konkrety, dzięki którym z powodzeniem załatwisz pożądane uprawnienie 🙂

URLOP OJCOWSKI

Komu się należy urlop ojcowski?

Definicja ładnie to ujmuje:

Art. 182³ . § 1. Pracownik – ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego (…)

Podkreślam jeszcze raz istotną kwestię, iż urlop ojcowski jest niezależny od uprawnień innych osób w tym mamy dziecka. To znaczy, że:

• urlop ojcowski może się pokrywać z urlopem macierzyńskim.

Aby skorzystać z urlopu ojcowskiego ojciec dziecka musi być zatrudniony na umowę o pracę. Może z niego skorzystać biologiczny lub adopcyjny ojciec dziecka. Adopcyjny po przedstawieniu odpowiednich dokumentów.

Jaka jest długość urlopu ojcowskiego?

Jest to 14 dni kalendarzowych (czyli wliczamy w to soboty, niedziele i święta), dlatego warto dobrze przekalkulować termin 😉

Dla szczęściarzy, którym narodziło się więcej niż jedno dziecko przy jednym porodzie, niestety smutna informacja: przysługuje wciąż te 14 dni bez względu na to ile dzieci się urodziło. Czyli:

• zawsze urlop ojcowski suma suamrum wynosi 2 tygodnie*

* Zawsze pod warunkiem, że ojciec nie zrezygnuje w trakcie odbywania urlopu, bo ma też takie prawo.

Kiedy urlop ojcowski może się rozpocząć?

 Już od 1-go dnia życia dziecka. Pamiętać jednak musisz o terminach – szczegóły poniżej.

Do kiedy można go wykorzystać:

Od 2 stycznia 2016 urlop ten można wykorzystać do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy (wcześniej było 12 miesięcy). Zmiana zakłada również możliwość wyboru w jakim wymiarze wykorzystamy urlop: jednorazowo 2 tygodnie czy dzieląc go na dwie części z czego żadna z nich nie może być krótsza niż 7 dni.

Z urlopu ojcowskiego można również zrezygnować, ale nie należy się wtedy żadna rekompensata pieniężna za niewykorzystany urlop.

Jak załatwić urlop ojcowski:

Aby skorzystać z urlopu ojciec dziecka musi złożyć pisemnie u pracodawcy odpowiedni wniosek. Powinien go złożyć najpóźniej na 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu, wtedy wówczas pracodawca ma obowiązek go uwzględnić. Najczęściej do wniosku wymagane będzie dołączenie kopii aktu urodzenia dziecka.

• Urlop ojcowski jest płatny 100% średniej pensji z ostatnich 12 miesięcy.
• Aby skorzystać z urlopu ojcowskiego rodzice dziecka nie muszą być w związku małżeńskim, nie muszą nawet razem mieszkać czy tworzyć wspólnie gospodarstwa domowego. Ważne, aby ojciec wychowywał dziecko.
• Od 2 stycznia 2016 roku nastąpiła jeszcze zmiana, a mianowicie ojciec dziecka może przerwać urlop ojcowski w sytuacji, kiedy dziecko będzie wymagało opieki w szpitalu. Do dnia 1 stycznia 2016 roku było to niemożliwe.
• Z urlopu ojcowskiego może skorzystać również ojciec adopcyjny. Ma na to 24 miesiące od dnia w którym uprawomocni się postanowienie zakładające przysposobienie dziecka nie później jednak niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia.
• Prawa do urlopu ojcowskiego nie ma ojciec dziecka pozbawiony władzy rodzicielskiej.

URLOP TACIERZYŃSKI

Komu się należy urlop tacierzyński?

Z tego urlopu może skorzystać ojciec dziecka „przejmując” od mamy dziecka cześć urlopu macierzyńskiego i cały urlop wychowawczy. Istotne jest to, że:

• zatrudniony na umowę o pracę ojciec będzie mógł skorzystać z urlopu tacierzyńskiego tylko wtedy kiedy matka miała prawo do macierzyńskiego.

Dla przypomnienia: Mama dziecka zgodnie z Kodeksem pracy może przebywać na urlopie macierzyńskim 20 tygodni (w przypadku urodzenia 1 dziecka). Z pierwszych 14 tygodni urlopu macierzyńskiego może skorzystać wyłącznie ona, natomiast pozostałe 6 tygodni, a także cały urlop rodzicielski (32 tygodnie) mogą być wykorzystane przez ojca dziecka. To właśnie te w sumie 38 tygodni określa się mianem urlopu tacierzyńskiego.

W czasie przebywania na urlopie tacierzyńskim ojciec dziecka jest chroniony przed wypowiedzeniem umowy, otrzymuje zasiłek macierzyński, a po zakończonym urlopie musi wrócić na równorzędne stanowisko.

I jeszcze raz jak mantrę powtarzam, że:

• urlop tacierzyński w odróżnieniu od opisywanego wyżej urlopu ojcowskiego może być wykorzystany tylko w sytuacji kiedy mama dziecka zrezygnuje ze swojej części urlopu macierzyńskiego i wychowawczego.

Jak załatwić urlop tacierzyński:

Mama po upływanie 14 tygodni składa wniosek do swojego pracodawcy o rezygnacji z pozostałej części urlopu. Wniosek taki powinna złożyć najpóźniej 7 dni przed przystąpieniem do pracy. Ojciec dziecka z kolei w swojej pracy składa pisemnie wniosek o urlop tacierzyński dołączając pisemną rezygnację matki dziecka z pozostałej części urlopu macierzyńskiego. We wniosku powinna znaleźć się informacja z jakiej części urlopu macierzyńskiego skorzystała już mama dziecka. Urlop tacierzyński rozpoczyna się bezpośrednio po zakończeniu przez mamę urlopu macierzyńskiego. Et voilà!

DWA DNI URLOPU
PO NARODZINACH DZIECKA

To urlop, o którym na 99% wiesz, jednak żeby rozwiać wątpliwości, przypominam. Określony jest w Rozporządzenieu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 roku w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy.

Kto może skorzystać?

Z urlopu okolicznościowego z tytułu urodzenia dziecka skorzysta przede wszystkim ojciec dziecka. Co prawda przepisy tego nie regulują, ale matka dziecka w większości przypadków będzie na macierzyńskim. Dlatego ona skorzysta ale bardziej z obecności męża 😉

Jak wnioskować o 2 dni urlopu po urodzeniu dziecka?

Jest to standardowy wniosek do pracodawcy o udzielenie urlopu okolicznościowego. Pracodawca będzie wymagał dołączenia do wniosku: wypisu dziecka ze szpitala albo aktu urodzenia dziecka. Jedno jest istotne, że pracodawca nie może takiego urlopu odmówić. Poza tym warto pamiętać, że taki urlop jest pełnopłatny.

Kiedy wykorzystać te dwa dniu urlopu?

Nie jest wcale powiedziane, że dwa dni urlopu mają być wykorzystane zaraz po urodzeniu dziecka. Nie mniej jednak dni te mają być wykorzystane na sprawy związane z narodzinami, jak np. rejestracja dziecka w urzędzie. Urlop może być też rozbity na dwa razy po jednym dniu.

A! JESZCZE JEDNO!

Świeżo upieczony tato! Przypominam jeszcze o jednym zwolnieniu jakie Ci przysługuje, ale sporo osób o tym zapomina! O czym mowa? A no o tym, że:

• Ojcu przysługuje też do 14 dni zwolnienia lekarskiego na opiekę nad żoną po porodzie. 

Jest to standardowe L4 uposażone specjalnym kodem. Trzeba pamiętać, że przy takim zwolnieniu Twoje wynagrodzenie wynosi 80%. Warto pamiętać też, że nie musisz brać całych 14 dni, może to być również dowolna mniejsza ilość.

Update, żeby była jasność:

Padły hasła z waszej strony, że czasami jest to L4 nie na opiekę nad żoną po porodzie tylko na opiekę nad dzieckiem. Jak to w końcu jest? To uprawnienie to nic innego jak Zasiłek opiekuńczy określony w rozdziale 7. Ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Tam art. 32 ust. 1 określa komu sprawowana może być opieka. Nas interesuje L4 dotyczące okresu poporodowego, dlatego porównujemy punkt 1 i 3:

opieka nad:	Dzieckiem	Matką dziecka
w przypadku:	porodu małżonki lub rodzica dziecka, jeżeli poród uniemożliwia sprawowanie opieki na dzieckiem	choroby członka rodziny – w tym przypadku małżonki czy też rodzica dziecka
max. długość L4:	60 dni *	14 dni *

* suma długości zasiłku opiekuńczego w jednym roku kalendarzowym nie może być większa niż 60 dni

Jak widać opieka nad matką jest przede wszystkim wtedy gdy matkę po porodzie można będzie uznać za chorą. Dlatego najczęściej jest to w przypadku porodu cesarskim cięciem. Z informacji jakie posiadam to lekarze wypisują L4 raz na matkę po porodzie, a raz na dziecko właśnie. Suma summarum nie ma to większego znaczenia bo jedynym ograniczeniem jest to 14 dni w przypadku otrzymania zwolnienia z pracy na opiekę nad matkę po porodzie.

Gdzie zdobyć takie zwolnienie?

Przy wyjściu ze szpitala można o to L4 zwrócić się do lekarza. Spotkałam się jednak z opiniami, że lekarze niechętnie wypisują takie L4. Wtedy zawsze można zwrócić się o nie do lekarza rodzinnego. Tyle!

Aby zapoznać się z pełną treścią ustaw kliknij -> Kodeks pracy oraz Ustawa o świadczeniach rodzinnych

Wszystko jasne? To tato zajmuj się dzielnie rodziną na urlopie! 🙂