Jesteś bombardowana informacjami, że soki są zdrowe, ale czy na pewno to prawda? Czemu tak wielu zależy żebyś myślała o sokach jako niesamowicie zdrowych produktach? Spróbuję rozwiać Twoje wątpliwości w tym temacie. A i jeszcze jedno:
- jeśli jesteś w ciąży lub świeżo po porodzie to mam dla Ciebie bardzo ważną informację!
Dlatego czytaj do końca.
Czemu generalnie poleca się pić soki?
Możesz zapytać czemu zamiast zjedzenia jakiegoś owoca czy warzywa miałabym spijać z niego sok? W sumie to natura tak stworzyła idealnie ten owoc, że dostarcza on człowiekowi wartości odżywczych bogatych w witaminy oraz cenny błonnik wpływający na prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego. Z resztą o tym, że warzywa i owoce są zdrowe to nie trzeba Cię chyba przekonywać.
Generalnie myślę, że nie byłoby potrzeby picia soków jeśli spożywasz zalecane 5 porcji warzyw i owoców każdego dnia. Eksperci zalecają, że jedną z tych 5 porcji (dla przypomnienia 3 porcje warzyw + 2 owoców) można zastąpić szklanką soku. To już nie lepiej zjeść ten owoc czy warzywo?!
Argument za piciem soku jest taki, że w odróżnieniu od owocu, sok jest dużo lepiej przyswajany przez organizm. Człowiek nie potrzebuje tyle energii na strawienie i wchłoniecie do organizmu cennych składników z soku. Poza tym w praktyce wychodzi, że tych 5-ciu porcji wielu osobom ciężko jest zorganizować do zjedzenia. Dlatego uzupełnić tą lukę miałaby szklanka soku, gdyż jest to skompresowany duży ładunek warzyw czy owoców. Pomyśl, ile potrzeba np. pomarańczy do wyciśnięcia z nich szklanki soku? Na pewno nie jedną! A spróbuj zjeść tych kilka pomarańczy za jednym razem… Z wypiciem kilku szklanek soku nie ma zaś problemu, prawda? Ale, ale! W związku z tymi wieloma szklankami soku rodzi się jednak pewien duży problem, ale o tym później. Najpierw sprawdź, czy wiesz co to jest w ogóle sok. 😉
Sok sokowi nie równy!
Od tego rozróżnienia trzeba zacząć bo myślę, że dostrzegasz już sama różnice w sokach, ale warto by je w końcu konkretnie skategoryzować, prawda?
Sok, nektar, napój – jest różnica!
Patrząc na półki sklepowe, można znaleźć tam kilka rodzajów produktów, od dziś będziesz już zawsze pamiętać co jest co.
Nie trudno zauważyć, że tylko tzw. „Sok 100%” to faktycznie sam sok. Tym określeniem można się posługiwać tylko wtedy kiedy faktycznie spełnione są m.in. wymogi z tabeli powyżej. Mało tego!
Produkt, który nie ma składzie 100% wsadu lub soku owocowego/warzywnego to w ogóle nie jest „Sok”!
Nie ma się więc co dziwić, że producenci próbują manipulować Twoją czujnością rzucając hasłami typu „100% Smaku”, „100% Witaminy C” czy „100% Bez konserwantów!”. Oczywiście wszytko dzieje się na frontowej stronie opakowania produktu. Natomiast nigdzie nie pada tekst, że jest to sok – bo nie może. Zwykle z tyłu wtedy na etykiecie przeczytasz, że jest to Nektar lub Napój.
Te pozostałe produkty to nic innego jak:
sok + woda + cukier i/lub substancje słodzące
+ ewentualnie (barwniki + aromaty + konserwanty + witaminy + minerały)
Warto podkreślić teraz jeszcze jedną kwestię bo wydawać by się mogło, że w takim razie Soki 100% to ideał. A trochę im do tego brakuje!
No właśnie, co to te „Soki odtworzone”?
Jeśli przyjrzysz się dokładnie większości soków 100% kupionych w sklepie, to są to tzw. soki odtworzone, czyli wytworzone z soku zagęszczonego. Nie brzmi to wystarczająco źle bo pada słowo „sok”? Natomiast warto pamiętać co to znaczy. W telegraficznym skrócie sok zagęszczony powstaje w skutek odparowania wody. Wszystko odbywa się w wysokiej temperaturze i często pod ciśnieniem. Nie muszę Ci tłumaczyć, że wysoka temperatura wpływa na straty cennych składników pokarmowych. Dlatego jest to kluczowa kwestia. Temperatura zwykle oscyluje w okolicach 50-70°C. Co prawda sok wytworzony z soku zagęszczonego nie powinien swoim składem odbiegać od innego soku, który powstał z pominięciem tego procesu. Jednak pewna ilość składników odżywczych jest bezpowrotnie tracona.
A skąd się biorą w soku witaminy i minerały?
Przede wszystkim witaminy i minerały w soku pochodzą z owoców i warzyw, gdzie występują w sposób naturalny. Jednak jak sugeruje powyżej przedstawiona tabela mogą one być dodawane do produktów. Stąd te często szczycące slogany bijące z kartonów o dawce witaminy C. Pamiętaj jednak, że to witaminy i minerały pochodzenia naturalnego są najlepiej przyswajane przez Twój organizm.
Sok bez konserwantów – czyli jaki?
Konserwanty w Soku 100% są zakazane, jakim cudem mogą te kartony stać na półkach sklepowych miesiącami, a nawet latami. Kryje się za tym kolejny proces produkcyjny. Nie jest to jednak nic odkrywczego, bo jeśli tylko przygotowujesz przetwory na zimę, to robisz teoretycznie to samo. Mowa oczywiście o pasteryzacji. Znowu mamy zatem do czynienia z wysoką temperaturą. Co prawda zapewne technolodzy starają się, aby proces ten w jak najmniej znaczący sposób wpływał na utratę wartości odżywczych soku, ale jednak. Utrata zawsze jakaś jest!
No dobra – A soki jednodniowe?
Faktycznie istnieją w asortymencie sklepowym tzw. soki jednodniowe, jednak jest ich jak na lekarstwo, a i cena często odstrasza. W ich produkcji pasteryzacja nie miała miejsca więc teoretycznie powinny być lepsze od innych. Jak sama nazwa wskazuje soki jednodniowe powinny być spożyte w ciągu 24 godzin od ich wyprodukowania. Stosowana w innych sokach pasteryzacja niszczy drobnoustroje, które w perspektywie prowadzą do psucia. Stąd tak krótki termin przydatności do spożycia, gdyż istnieje dużo większe prawdopodobieństwo ataku przez groźne bakterie. Poza tym soki jednodniowe najczęściej wyciska się ze świeżych owoców, nie zaś jak inne z soku zagęszczonego.
Czyli wyszło szydło z worka!
Zatem wychodzi suma sumarum na to, że sok kupiony w sklepie może nie do końca być najlepszym wyborem. Zresztą już na pierwszy rzut oka, kiedy spojrzę np. na sok pomarańczowy z kartonu to od razu widzę, że wygląda on inaczej niż gdyby ktoś wycisnął sok po prostu z pomarańczy. Ma na to na pewno wpływ jeszcze jeden czynnik. Czyli sposób wyciśnięcia soku z owocu. Spora ilość soków „sklepowych” to klarowne soki, które w oderwaniu od owocu nie zawierają prawie wcale cennego błonnika. Dlatego biorąc to pod uwagę, w sklepie lepiej rozglądać się za sokami tłoczonymi. Mogą znajdować się w nich cząstki miąższu i zwykle pojawia się naturalny osad. Ale powiem Ci coś…
- Najlepszy sok to taki który przygotujesz w domu i od razu wypijesz!
Wyciskaj sobie sok samodzielnie!
Jak w wielu przypadkach najlepsze okazuje się to co zrobisz samodzielnie. W tym przypadku jest podobnie, choć samymi rękoma nie uda Ci się tego dokonać. Potrzebna będzie maszyna! Do wyboru są generalnie trzy typy sprzętu:
blender vs. sokowirówka vs. wyciskarka
I tutaj znowu dużo zależy od Twoich oczekiwań:
- Przede wszystkim powinnaś wziąć pod uwagę jaką konsystencję soków lubisz najbardziej. Generalna zasada jest taka, że im bardziej klarowny sok (mniej cząstek) tym mniej w nim błonnika. Możesz jednak np. przyjąć, że Twój sok nie będzie miał cząstek, czyli ma być bardzo klarowny – zaś błonnik zamierzasz dostarczać bardziej w innym pożywieniu. Przecież błonnik w soku nie jest najważniejszy tylko cenne witaminy i minerały! Jeśli chodzi o sprzęt, to najbardziej klarowny sok przygotuje dla Ciebie sokowirówka, gęstszy i pełen błonnika – wyciskarka, zaś najgęstsze koktaile czy smootie – blender.
- Druga kwestia to ilość soku jaką planujesz produkować. Mowa tu o tym dla ilu osób będziesz najczęściej wyciskać sok. Jeżeli jednorazowo masz zamiar wyciskać sok dla więcej niż 3 osób, czyli powiedzmy, że co najmniej 1 litr to najodpowiedniejsza może okazać się sokowirówka. Jest ona po prostu szybsza w swojej pracy. Jednak gdy masz w planach przygotowywać sok dla 1-2 osób, to wyciskarka może okazać się najlepszym wyborem. Oczywiście możesz równie dobrze produkować dużo soku za pomocą wyciskarki jednak potrwa to dużo dłużej niż gdybyś użyła sokowirówki.
Ja ostatecznie zdecydowałam się na wolnoobrotową wyciskarkę ze względu na to, że zależy mi na sporym spożyciu błonnika pokarmowego. Poza tym wydaje się, że wyciskarka daje możliwość użycia bardziej zróżnicowanych składników. Jej zasada działania pozwala między innymi na wydobywanie soku z miękkich owoców jak banan czy mango. Kusząca również wydaje się możliwość przetworzenia ziół i zieleniny, które mogą stanowić wyjątkowy składnik soków.
Postawiłam na wyciskarkę wolnoobrotową HR1897/30 marki Philips. Dzięki niej mogę w łatwy sposób przygotować ulubiony sok. Ten niepozorny sprzęt jest prosty w obsłudze i co najważniejsze łatwy w czyszczeniu (technologia Quick Clean). Więcej o tej wyciskarce możesz przeczytać >> tutaj <<. Warto zatem rozejrzeć się, zakupić i cieszyć się smakiem świeżo wyciśniętych soków zamiast buszować po sklepowych pułkach.
Dlaczego warto pić świeżo wyciskane soki?
- Duża różnorodność dostarczanych składników. Możesz dodawać różnego rodzaju warzywa i owoce nawet te które niekoniecznie lubisz jeść lub do których ciężko przekonać maluchy. W niewielkiej ilości, zmiksowane mogą być nawet niewyczuwalne.
- Wspaniale alkalizują organizm przywracając prawidłowe pH. Zmiana z kwaśnego pH wiąże się z odczuciem przypływu dodatkowej energii i bardziej korzystnego samopoczucia.
- Wzmacniają układ imunologiczny.
- Korzystnie wpływają na metabolizm.
- Wspomagają neutralizację toksyn.
- Są tanie w stosunku do jakości i korzyści jakie oferują.
- Skład tego co pijesz znasz w całości. To w końcu Ty sama go komponujesz.
Uwaga na cukier!
Na koniec muszę Ci zwrócić jeszcze uwagę na problem jaki powinnaś znać w związku z piciem zbyt dużej ilości soku. Nie mam tutaj na myśli nadmiernego spożywania dosładzanych nektarów czy napojów. Choć w ich przypadku jest z wiadomych względów jeszcze gorzej. Chcę żebyś pamiętała, że mimo niedosładzania soku cukrem czy innymi substancjami słodzącymi sok naturalnie zawiera sporą dawkę cukru. Owoce naturalnie zawierają cukier i to w dodatku jest to zła fruktoza. Taka szklanka świeżo wyciśniętego soku pomarańczowego spokojnie może zawierać odpowiednik 5 kostek cukru. Słodzisz tyle herbatę?
Fakt takiej obecności cukru nie powinien zniechęcić do picia soków w ogóle, a raczej do picia tylko najlepszych – czyli przygotowywanych w domu samodzielnie. Po za tym picia w ograniczonej ilości, tj. najlepiej max jedną szklankę soku dziennie. Jedna szklanka świeżo wyciśniętego soku dziennie przyniesie Ci na pewno dużo zdrowia.
To co smacznego i na zdrowie! Pijesz od dziś?
Ps. Obiecałam młodym mamom ważną informację. Otóż świeżo wyciskane soki owocowe i warzywne są polecane świeżo upieczonym mamom. 🙂 Ze względu na duże ich zapotrzebowanie na witaminy i minerały (bo przecież dostarczają je dziecku w mleku) soki okazują się świetnym sposobem ekspresowego uzupełniania zasobów organizmu mamy. Zatem do dzieła!
wpis jest elementem współpracy z Philips Polska Sp. z o.o.
